در حالت عادی رنگ لثه افراد سالم به رنگ صورتی است و تغییر رنگی روی لثه ها وجود ندارد و لثه به طور کامل به دندان ها چسبیده است. برخی مواقع به دلایلی لثه دچار تغییر رنگ می شود که می تواند ناشی از کمبود برخی مواد معدنی، جراحی های فک و دندان، بیماری های میکروبی و یا آسیب های فیزیکی باشد.
از نکات مهمی که هنگام مواجه با لثه سفید باید انجام داد این است که علت آن را به درستی تشخیص داده و اقدامات لازم را به موقع جهت درمان در نظر بگیرید. یکی از بهترین راههای درمان سفید شدن لثه مراجعه به دندانپزشک می باشد. دندانپزشک شما می‌تواند بررسی کند و در صورت لزوم، تشخیص دقیق و درمان مناسب را انجام دهد.
علت سفید شدن لثه چیست بعد از کشیدن دندان:
به دلایل مختلفی ممکن است سفید شدن لثه پس از کشیدن دندان رخ دهد. پس از کشیدن دندان، ممکن است به طور موقت لثه التهاب و تحریک شود که باعث تغییر رنگ لثه شده و حتی ممکن است موجب سفید شدن آن شود. این وضعیت معمولاً به طور طبیعی در مدت زمان کوتاهی بهبود می‌یابد و لثه به رنگ عادی خود بازمی‌گردد.
در برخی مواقع دیگر سفید شدن لثه پس از کشیدن دندان می‌تواند ناشی از جراحی لثه باشد. در روش‌های جراحی لثه مانند استفاده از آمالگام، جهت دسترسی به منطقه‌ای که دندان از آن خارج می‌شود، لثه جراحی و بهبود می‌یابد که باعث تغییر رنگ و سفید شدن لثه می شود. در این حالت، بهبود و بازگشت به رنگ عادی لثه معمولاً در مدت زمان بیشتری نسبت به خارج کدرن دندان عادی طول می‌کشد.
علت سفید شدن لثه بعد از جراحی ایمپلنت:
از دلایل بسیار شایع سفید شدن لثه، جراحی ایمپلنت است. پس از جراحی ایمپلنت جهت محکم کردن لثه روی استخوان لایه ای روی آن قرار گرفته و بخیه می شود که ممکن است به دلیل کششی که بین بخیه ها و لثه بوجود می آید قسمتی از لثه سفید و یا کمرنگ شود که بعد از مدت زمان کوتاهی این عارضه از بین می رود. ولی برخی مواقع ممکن است سفید شدن لثه به علت خونی باشد که در بافت لثه جریان دارد که از حالت معمول سفید تر شده و قابل تشخیص است.
از دیگر موارد سفید شدن لثه، کاهش خونرسانی به بافت لثه به دلیل اعمال فشار حین جراحی ایمپلنت می باشد. گاهی اوقات هنگام جراحی ایمپلنت به قسمت های استخوان فک و بافت لثه، فشار وارد می شود که باعث تغییر رنگ لثه شده و پس از خونرسانی دوباره در این قسمتها رنگ لثه بهبود می یابد.
گاهی اوقات پس از جراحی ایمپلنت، لثه به طور موقت دچار التهاب و تحریک می شود. این التهاب معمولاً در مدت زمان کوتاهی پس از ایمپلنت ایجاد می‌شود و می‌تواند باعث تغییر رنگ لثه و سفید شدن آن شود. با گذر زمان و با استفاده از مراقبت‌های مناسب، لثه بهبود می‌یابد و رنگ عادی خود را بازیابی می‌کند.
همچنین در برخی موارد پس از جراحی ایمپلنت عفونت رخ می دهد. در واقع بافت لثه، قطعات ایمپلنت را به عنوان یک جسم خارجی در نظر گرفته و عفونت ایجاد می شود. این عفونت در اکثر مواقع دارای بوی بد بوده و همچنین باعث التهاب و سفید شدن بافت لثه می شود.
این عفونت ممکن است باعث تغییر رنگ لثه و سفید شدن آن شود. اگر علائم عفونت مانند درد، تورم، خونریزی و ترمیم نشدن لثه در مدت زمان طولانی ادامه داشته باشد بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
علت سفید شدن لثه بعد از عصب کشی:
از مشکلاتی که برای بسیاری از افراد پس از عصب کشی دندان بوجود می آید سفید شدن لثه می باشد. در صورتی که مراقبت لازم پس از کشیدن عصب دندان انجام نشود لثه دچار عفونت شده و تغییر رنگ می دهد. اگر علائم عفونت همچون درد، تورم، خونریزی و ترمیم نشدن لثه در مدت زمان طولانی ادامه دارند، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را انجام دهد.
عصب کشی دندان ممکن است منجر به التهاب و تحریک لثه شود. این موضوع ممکن است باعث تغییر رنگ لثه و سفید شدن آن شود. این وضعیت معمولاً به طور طبیعی در مدت زمان کوتاهی بهبود می‌یابد و لثه به رنگ عادی خود بازمی‌گردد.
همچنین در مواردی که عصب کشی با عملیات جراحی لثه همراه است، لثه ممکن است جراحی و تحریک شود. این ممکن است باعث تغییر رنگ و سفید شدن لثه شود. در این حالت، بهبود و بازگشت به رنگ عادی لثه معمولاً در مدت زمان بیشتری نسبت به عصب کشی عادی طول می‌کشد.
سفید شدن لثه نوزادان:
معمولاً نوزادان به علت حساسیتهای ایمنی تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می گیرند که سفید شدن لثه یکی از این عوامل می باشد. از جمله مهمترین عوامل سفید شدن لثه نوزادان زخم های کوچک یا آفت دهان است که در داخل دهان نوزادان ایجاد می شود. همچنین برفک دهانی نیز می تواند باعث تغییر رنگ لثه نوزادان شود.
در برخی موارد نادر، سفید شدن لثه نوزاد ممکن است ناشی از یک عفونت یا التهاب باشد. این مسئله معمولاً با علائمی همچون تورم، قرمزی، و خارش در منطقه لثه همراه است. در این صورت، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید.
یکی از عوامل رایج سفید شدن لثه نوزادان، شروع فرآیند رشد است. هنگامی که دندان‌های نوزاد زیر لثه شروع به رشد می‌کنند، ممکن است لثه در ارتباط با دندان جوانه دهنده سفید شده و تحریک شود.
بیماری هایی که باعث کم رنگ یا سفید شدن لثه می شوند:
زمانی که شخصی متوجه تغییر رنگ لثه می شود اگر همراه با آن علائم دیگری نیز داشته باشد بهتر است به دندانپزشک مراجعه نماید. در زیر بیماری هایی که باعث تغییر رنگ لثه می شوند را ذکر می کنم:
ـ کم خونی یا آنمی:
در برخی مواقع کم خونی به دلیل فقر آهن ممکن است باعث کم رنگ شدن لثه شود ولی اگر همراه با درد باشد ممکن است علت جدی تری داشته باشد. کم خونی زمانی ایجاد می شود که بدن به اندازه لازم خون دارای اکسیژن دریافت نکند. کمبود خون باعث تغییر رنگ بعضی از بافتها از جمله لثه می گردد. از دلایل کم خونی یا آنمی می توان به کمبود ویتامین B12، فولات و آهن اشاره کرد. همچنین گاهی اوقات شخص مبتلا به کم خونی ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشد مانند:
- خستگی بی علت
- ضعف و ناتوانی
- نفس تنگی
- تپش قلب
ـ لوکوپلاکی دهان:
لوکوپلاکی دهان به تجمع لایه‌هایی از باکتری‌ها و باقیمانده‌های غذایی روی سطح داخلی دهان اطلاق می‌شود. این لایه‌ها به صورت ناخالصی‌های سفید رنگ روی زبان، لثه‌ها و دیگر سطوح دهان ظاهر می‌شوند و از بین بردن این لکه ها امکان پذیر نیست. لوکوپلاکی معمولاً نشانه‌ای از مراقبت نامناسب دهان است و ممکن است باعث ایجاد بوی بد دهان نیز شود.
ـ یائسگی:
در هنگام یائسگی به دلیل تغییرات هورمونی ممکن است جریان خون کاهش یابد و باعث کمرنگ شدن لثه ها شود. در این دوران نوعی عفونت به نام عفونت لثه مونوپوز با کاهش سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون می‌تواند تأثیر مستقیمی بر روی بافت‌های لثه داشته باشد. برخی از تغییراتی که در این دوران رخ می‌دهد و می‌تواند به عفونت لثه منجر شود عبارتند از:
- خشکی دهان: کاهش سطح هورمون‌ها می‌تواند باعث کاهش ترشح بزاق شده و خشکی دهان شود. خشکی دهان می‌تواند به تجمع بیشتر پلاک و باکتری‌ها در دهان و در نتیجه عفونت لثه منجر شود.
- التهاب لثه: کاهش استروژن می‌تواند به التهاب و تحریک لثه‌ها منجر شود. این ممکن است باعث خونریزی لثه، تورم و التهاب لثه شود.
- تغییرات عروقی: کاهش سطح استروژن می‌تواند تأثیری بر روی عروق لثه داشته باشد و باعث تغییر در عملکرد و سلامت عروق لثه شود.
- برای پیشگیری و مدیریت عفونت لثه در دوران یائسگی، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- حفظ بهداشت دهان: دندان‌ها را حداقل دو بار در روز به مدت دو دقیقه بشویید و از نخ دندان استفاده کنید.
- مراقبت مرتب از لثه: با استفاده از مسواک با سر نرم، لثه‌ها را به طور ملایم ماساژ دهید تا به خونریزی و التهاب لثه کمک کند.
- مصرف غذاهای سالم: مصرف مواد غذایی با پروتئین بالا، میوه و سبزیجات تازه، و محدود کردن مصرف مواد قندی و ترکیبات غذایی قابل تجزیه توسط باکتری‌ها.
ـ لیکن پلان دهان:
این بیماری نوعی اختلال خود ایمنی است که دندانپزشک جهت تشخیص آن مجبور است از قسمت آسیب دیده بیوپسی تهیه کند. برای بهبود و مدیریت عفونت لثه در این بیماری می‌توانید از مراحل زیر پیروی کنید:
- نظافت دهانی منظم: دندان‌ها را حداقل دو بار در روز به مدت دو دقیقه بشوید. از مسواک با سر نرم و به مدت کافی استفاده کنید. همچنین، از نخ دندان برای پاک کردن مواد غذایی میان دندان‌ها استفاده کنید.
- استفاده از دهانشویه: برخی از دهانشویه ها دارای ترکیباتی هستند که به کاهش باکتری‌ها و التهاب لثه کمک می‌کنند. انتخاب یک دهانشویه ضدپلاک با توجه به نیازهای خود اهمیت دارد. مطمئن شوید که دهانشویه انتخابی حاوی مواد ضدباکتری است.
- مصرف مکمل‌های ویتامینی: مصرف مکمل‌هایی که حاوی ویتامین C و دیگر مواد مغذی مفید برای سلامت لثه هستند، می‌تواند به بهبود عفونت لثه کمک کند. در هر صورت، قبل از مصرف هرگونه مکمل، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
- رعایت رژیم غذایی سالم: تغذیه صحیح و متنوع می‌تواند به بهبود سلامت لثه کمک کند. مصرف میوه‌ها، سبزیجات، مواد غذایی با پروتئین بالا و محدود کردن مصرف مواد قندی و غذاهای فرآوری شده می‌تواند مفید باشد.
- مراجعه به دندانپزشک: برنامه‌ریزی و انجام مراقبت‌های دوره‌ای درمان عفونت لثه توسط دندانپزشک خود را رعایت کنید. او می‌تواند تشخیص دقیقی برای وضعیت لثه‌ها و نیازهای درمانی شما قرار دهد و برنامه‌ای مناسب را تعیین کند.
نکات لازم برای پیشگیری از سفید شدن لثه:
- رعایت بهداشت دهان و دندان (مسواک زدن و نخ دندان کشیدن)
- ماهی یک بار مسواک خود را عوض کنید.
- جهت افزایش سیستم دفاعی بدن به طور مرتب ورزش کنید.
- عدم استفاده از دخانیات و مشروبات الکلی
- مراجعه مرتب به دندانپزشک
- رعایت رژیم غذایی سالم
درمان سفید شدن لثه:
درمان سفید شدن لثه بستگی به علت اصلی و شدت مشکل دارد. در زیر چند روش درمانی برای برخی از علل سفید شدن لثه توضیح داده شده است:
ـ التهاب لثه:
اگر سفید شدن لثه ناشی از التهاب است، تدابیر زیر می‌توانند کمک کنند:
- حفظ بهداشت دهان و دندان منظم با مسواک زدن دو بار در روز و استفاده از نخ دندان.
- استفاده از محلول آب و نمک برای آب‌کشی دهان.
- مصرف غذاهای سالم و غنی از مواد مغذی.
- مراجعه به دندانپزشک به صورت منظم و در صورت لزوم درمان عفونت.
ـ عفونت:
در صورت عفونت لثه، پزشک معالج شما ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد:
- تجویز داروهای ضد عفونی موضعی یا سیستمیک.
- انجام پروسه تمیز کردن و ضدعفونی لثه توسط پزشک.
- در صورت لزوم انجام جراحی لثه برای درمان عفونت یا التهاب شدید.
ـ دیگر عوامل:
در برخی موارد مانند رشد نوزادان، سفید شدن لثه نیاز به درمان خاصی ندارد و به طور طبیعی بهبود می‌یابد. در این موارد، مراقبت و نظافت مناسب از دهان و لثه مهم است.
