خشکی دهان؛ علل و درمان

خشکی دهان یا Xerostomia به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن میزان ترشح بزاق کاهش یافته و دهان به طور مداوم خشکی  را تجربه می‌کند. این وضعیت می‌تواند عوارض متعددی در دهان و سایر مناطق داخلی داشته باشد. در این مقاله به علت و درمان خشکی دهان خواهیم پرداخت.

خشکی دهان چیست:

خشکی دهان (Xerostomia) به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن دهان کمتر از حد معمول با ترشحات تولید شده مرطوب می‌شود. دهان خشک بیشتر از یک عارضه ناخوشایند به عنوان یک علامت برای وجود مشکلات زیرین می‌باشد. 

علت خشکی دهان چیست:

• کاهش ترشح بزاق:

بزاق توسط غده‌های بزاقی به دهان ترشح می‌شود و وظیفه آن مرطوب نگه داشتن دهان و کار کردن در فرآیندهای هضمی است. کاهش ترشح بزاق ممکن است به دلیل عواملی مانند داروها، عوارض جانبی درمان‌های رادیوتراپی و شیمی درمانی، بیماری‌های دهان و تحریک بزاقی موضعی باشد.

• عوامل دارویی:

برخی داروها می‌توانند خشکی دهان را تسریع کنند. به عنوان مثال، داروهای ضدافسردگی، ضدانعقادی، ضدهیستامین‌ها، ضدآلزایمر، ضدروان‌پریشی و برخی دیگر داروها می‌توانند این عارضه را ایجاد کنند.

• عوامل زیستی و محیطی:

عواملی مانند خشکی هوا، استفاده از سیگار، مصرف الکل، استعمال افزایشی قند و نیکوتین و کاهش مصرف آب می‌توانند باعث خشکی دهان شوند.

• مشکلات عصبی:

افزایش سطح استرس و اضطراب می‌تواند منجر به خشکی دهان شود. در وضعیت‌های استرسی، سیستم عصبی سمپاتیک فعال می‌شود که باعث کاهش ترشحات دهانی می‌شود و می‌تواند به خشکی دهان منجر شود. همچنین بیمارانی که به بیماری پارکینسون مبتلا هستند هم با خشکی دهان مواجه می شوند. این مشکل می‌تواند به دلیل کاهش ترشحات دهانی در این بیماران باشد. برخی بیماری‌های عصبی مرکزی مانند صرع، مولتیپل اسکلروز، سکته مغزی و مولتیپل سیستم آتروفی ممکن است با خشکی دهان همراه باشند. 

• دیابت:

در بیماران دیابتی به دلیل کاهش تولید ترشحات دهانی، اختلال در عملکرد غده‌های تولید ترشحات دهانی به خصوص غده‌های لعابی مری و غده‌های بزاقی بوجود می آید. کاهش ترشحات دهانی منجر به خشکی دهان می‌شود و این مشکل می‌تواند در بیماران دیابتی بیشتر دیده شود. همچنین بیماران دیابتی معمولاً تمایل به ادرار بیشتری دارند. این مسئله می‌تواند منجر به افزایش ترشحات در بدن شود که در نتیجه خشکی دهان بیشتری ایجاد می‌کند. برخی از داروهای مصرفی در درمان دیابت مانند انسولین و برخی داروهای ضد دیابت خوراکی ممکن است خشکی دهان را تسکین کنند.

خشکی دهان در بیماران دیابتی می‌تواند دستاوردهای منفی داشته باشد. اولاً، خشکی دهان می‌تواند به عفونت‌های دهان و لثه و مشکلات دندانی منجر شود. ثانیاً خشکی دهان می‌تواند به کاهش ترشحات لعابی و افزایش خطر پوسیدگی دندان‌ها منجر شود.

• درمان سرطان:

برخی از داروهای شیمی درمانی می‌توانند به غدد تولید ترشحات دهانی آسیب برسانند و باعث کاهش تولید ترشحات شوند. این امر باعث خشکی دهان می‌شود. برخی از داروهای شیمی درمانی که می‌توانند خشکی دهان را تشدید کنند شامل داروهای متیل‌ترکسات، فلوئوروراسیل و سیسپلاتین هستند.

درمان با رادیوتراپی نیز می‌تواند به خشکی دهان منجر شود. برخی از جراحی‌ها نیز ممکن است باعث خشکی دهان شوند، به خصوص در صورت برداشتن غدد تولید ترشحات دهانی یا از بین بردن آنها.در صورت روبرو شدن با خشکی دهان در هنگام درمان سرطان، مهم است که با پزشک خود در ارتباط باشید.

او ممکن است راهکارهایی مانند تغییر در داروها، مصرف آب و مایعات به میزان کافی و مراقبت دقیق از دهان و دندان را پیشنهاد دهد. همچنین، می‌توانید از مواد مرطوب کننده دهان و آب‌نبات استفاده کنید تا رطوبت دهان را حفظ کنید. در برخی موارد، پزشک ممکن است راهکارهای دارویی برای مدیریت خشکی دهان را نیز در نظر بگیرد.

• مشکلات کبد:

کبد یک ارگان مهم در بدن است که در فرآیندهای متعددی از جمله تصفیه خون، تولید صفرا، سنتز پروتئین‌ها و تجزیه مواد مغذی نقش دارد. در صورتی که کبد در معرض مشکلات قرار بگیرد، ممکن است تولید صفرا کاهش یابد و این موضوع می‌تواند به خشکی دهان منجر شود. عوامل زیر ممکن است در ایجاد خشکی دهان در موارد مشکلات کبدی تأثیرگذار باشند:

تجمع سموم: وقتی کبد نمی‌تواند به طور کامل سموم و فرآیندهای ضروری دیگر را تصفیه کند، ممکن است سموم و مواد زائد در بدن تجمع یابند. این مواد زائد ممکن است به غدد تولید ترشحات دهانی آسیب برسانند و باعث کاهش تولید ترشحات دهانی شوند.

داروها: برخی از داروهای مصرفی برای درمان مشکلات کبد می‌توانند خشکی دهان را تشدید کنند. در برخی موارد، داروهای مسکن درد، دیورتیک‌ها (داروهای ادرار آور) و برخی داروهای شیمی درمانی نیز می‌توانند خشکی دهان را افزایش دهند.

کاهش تولید صفرا: در برخی مشکلات کبد، مانند سیروز کبد، تولید صفرا توسط کبد کاهش می‌یابد. صفرا به عنوان یک ماده طبیعی و رطوبت‌بخش در دستگاه گوارش عمل می‌کند. کاهش تولید صفرا می‌تواند منجر به خشکی دهان شود.

• آلزایمر:

بیماری آلزایمر یک بیماری نوروتروفیک (باعث تخریب سلول‌های عصبی) است که به تدریج باعث اختلال حافظه، تفکر و رفتار فرد می‌شود. این بیماری عموماً در سنین بالا شروع می‌شود و پیشرونده است. در بیماران آلزایمر، نظم فعالیت‌های عصبی که برای تنظیم سیستم تولید ترشحات دهانی مسئول است دچار اختلال می شود. این مشکل می‌تواند منجر به کاهش تولید ترشحات دهانی و خشکی دهان شود.

همچنین برخی داروهای مصرفی برای درمان بیماری آلزایمر می‌توانند خشکی دهان را تشدید کنند. به عنوان مثال، برخی داروهای ضدافسردگی، داروهای ضدانعقاد (ضد تشنج) و داروهای ضد آلزایمر می‌توانند این عارضه را به وجود آورند. افزایش استرس و اضطراب، کاهش توانایی فرد برای نگهداشت و مراقبت از خود، کمبود مایعات در بدن و ناتوانی در مکیدن و بلعیدن می‌توانند خشکی دهان را تشدید کنند.

•  اختلالات خود ایمنی:

اختلالات خودایمنی مجموعه‌ای از بیماری‌ها هستند که بدن به طور نادرست به بافت‌ها و ساختارهای خود حمله می‌کند. برخی از اختلالات خودایمنی باعث خشکی دهان می شوند که به عنوان خشکی دهان خودایمنی (Sjögren’s syndrome) شناخته می‌شود. این بیماری مزمن است و اغلب با خشکی دهان و چشمان خشک همراه است.

در خشکی دهان خودایمنی، سیستم ایمنی بدن به طور نادرست به بافت‌های دهان و غدد تولید ترشحات دهانی حمله می‌کند. علاوه بر خشکی دهان، افراد مبتلا به خشکی دهان خودایمنی ممکن است مشکلات دیگری مانند چسبندگی غذا در دهان، سوءتغذیه، عفونت‌های تکراری دهان، تغییر در طعم و بوی غذا و دشواری در بلعیدن داشته باشند.

•  فیبروزکیستیک:

فیبروز کیستیک (Cystic Fibrosis) یک بیماری ژنتیکی مزمن است که تأثیراتی روی سیستم تنفسی، سیستم گوارشی و سایر بخش‌های بدن دارد. خشکی دهان می‌تواند یکی از علائمی باشد که در برخی از افراد مبتلا به فیبروز کیستیک دیده می‌شود. فیبروز کیستیک باعث تغییر در ترشحات غده‌های تنفسی و گوارشی می‌شود.

با کاهش ترشحات دهانی، میزان حفاظت در برابر عفونت‌های دهانی کاهش می‌یابد و احتمال بروز التهابات دهان و لثه بیشتر می‌شود. فیبروز کیستیک می‌تواند منجر به کاهش ترشحات گوارشی شود که ممکن است باعث مشکلاتی مانند خشکی و آزار در غشاهای دستگاه گوارش شود.

بیشتر بخوانید: رابردم چیست و کاربرد آن

علائم خشکی دهان:

خشکی دهان یا اگزوستوما می‌تواند با علایم و نشانه‌های مختلف همراه باشد. برخی از علائم شایع خشکی دهان عبارتند از:

1. احساس عطش: فرد مبتلا به خشکی دهان ممکن است احساس عطش بیشتری داشته باشد و نیاز به مصرف مقدار بیشتری آب داشته باشد.
2. خشکی و ترشح ناکافی بزاق: یکی از نشانه‌های اصلی خشکی دهان، احساس خشکی و عدم ترشح کافی بزاق است. این ممکن است باعث ایجاد احساس خشکی و خستگی در دهان شود و باعث مشکل در بلعیدن و گفتار شود.
3. سوزش و التهاب در دهان: خشکی دهان می‌تواند باعث ایجاد سوزش، التهاب و تحریک در بافت‌های دهانی شود. این ممکن است باعث ایجاد تغییر در طعم غذاها، دشواری در خوردن و ناراحتی در دهان شود.
4. تشدید خطر عفونت‌ها: با کاهش ترشح بزاق، ضدعفونی کننده طبیعی دهان کاهش می‌یابد و در نتیجه خطر عفونت‌ها مانند التهاب لثه و عفونت‌های قارچی دهان افزایش می‌یابد.
5. تغییر در روند هضم غذا: بزاق نقش مهمی در فرآیندهای هضمی ایفا می‌کند. خشکی دهان می‌تواند باعث مشکلات در هضم غذا و جذب مواد مغذی شود.
6. تغییر در رایحه دهان: خشکی دهان ممکن است منجر به تغییر در رایحه دهان شود و باعث ایجاد بوی نامطبوع در دهان گردد.
7. ایجاد مشکلات در نگهداری از دندان‌ها: بزاق نقش محافظتی در حفظ سلامت دندان‌ها دارد. با کاهش ترشح بزاق، خطر بروز تسوس دندان و بیماری‌های دندانی دیگر افزایش می‌یابد.

نشانه های خشکی دهان در بدن:

• خارش و خشکی چشم: خشکی دهان ممکن است همراه با خشکی و خارش در چشمان باشد. این مشکل معمولاً به دلیل کاهش ترشح اشک و رطوبت ناکافی سطح چشم‌ها ایجاد می‌شود.
• خشکی پوست: بیماران مبتلا به خشکی دهان ممکن است احساس خشکی و کشش در پوست خود داشته باشند. این ممکن است منجر به خارش، ترک‌ها و التهاب پوستی شود.
• مشکل در گوارش: خشکی دهان می‌تواند با مشکلات گوارشی مانند مشکلات روده، سوء هاضمه، درد معده و مشکلات دیگر همراه باشد.
• بروز علائم تنفسی: خشکی دهان می‌تواند منجر به بروز علائم تنفسی شود، از جمله سرفه خشک، التهاب مجاری تنفسی بالا و عفونت‌های تنفسی مکرر.
• خستگی و لکه‌های زرد روی زبان: خشکی دهان می‌تواند با احساس خستگی عضلانی و لکه‌های زرد روی زبان همراه باشد. این مشکلات ممکن است ناشی از کاهش ترشح بزاق و عدم رطوبت کافی دهان باشد.

عوارض خشکی دهان یا Xerostomia:

مشکلات خوردن و گفتار: خشکی دهان می‌تواند باعث دشواری در بلعیدن غذا و نوشیدنی شود. همچنین، ممکن است تلفظ کلمات و ایجاد صداهای صحیح در گفتار متأثر شود.

عفونت‌های دهانی: با کاهش ترشح بزاق، محیط دهان برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها مناسب‌تر می‌شود. این می‌تواند منجر به بروز عفونت‌های دهانی نظیر التهاب لثه، عفونت‌های قارچی دهان (مانند عفونت خمیری) و عفونت‌های قاعدگی شود.

تسریع تسوس دندان: بزاق نقش مهمی در حفظ سلامت دندان‌ها دارد. با کاهش ترشح بزاق، محیط دهان اسیدی‌تر می‌شود و ریسک تسریع فرایند تسوس دندان‌ها افزایش می‌یابد.

خشکی و تحریک لثه: خشکی دهان می‌تواند باعث کاهش رطوبت لثه‌ها شود و به علت اصطکاک بیشتر میان لثه و دندان، باعث تحریک و التهاب لثه‌ها شود.

بوی بد دهان: بزاق نه تنها نقش رطوبت دهان را دارد، بلکه در پاکسازی باکتری‌ها و عوامل بویایی نامطلوب نیز مؤثر است. با کاهش ترشح بزاق، بوی بد دهان ممکن است بیشتر و مزمن‌تر شود.

احساس خارش و سوزش: خشکی دهان می‌تواند باعث ایجاد احساس خارش و سوزش در دهان، لب‌ها و زبان شود.

زخم‌های دهانی: خشکی دهان ممکن است باعث تشکیل زخم‌های دهانی مانند زخم‌های آفت دهانی شود که باعث درد و تحریک می‌شوند.

عوارض خشکی دهان در خواب:

خشکی دهان می‌تواند باعث اختلال در خواب شود. احساس خشکی و ناراحتی در دهان ممکن است باعث بیدار شدن مکرر در طول شب شود. همچنین خشکی دهان باعث کاهش رطوبت در لثه‌ها شده و منجر به التهاب، خونریزی و تحریک لثه‌ها در طول شب می شود.

با کاهش ترشح بزاق، خطر بروز عفونت‌ها در دهان افزایش می‌یابد و باعث رشد باکتری‌ها و عفونت‌های دهانی می شود. خشکی دهان باعث دشواری در بلعیدن و خوردن می شود. این مسئله می‌تواند خطر خفگی در خواب را افزایش دهد و باعث ایجاد نگرانی و استرس در شبانه‌روز شود.

درمان خشکی دهان:

درمان خشکی دهان بستگی به علت اساسی خشکی دهان و شدت آن دارد. در صورتی که خشکی دهان به علت استفاده از داروهای خاص، شرایط پزشکی یا عوامل دیگر رخ داده باشد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. در غیر اینصورت، می‌توانید از روش‌های زیر برای مدیریت و کاهش خشکی دهان استفاده کنید:

• نوشیدن آب بیشتر: مطمئن شوید که به مقدار کافی آب می‌نوشید. آبکشی منظم دهان با آب نیز می‌تواند به رطوبت دهان کمک کند.
• جویدن آدامس بدون قند: جویدن آدامس بدون شکر میزان ترشح بزاق را افزایش می‌دهد و می‌تواند خشکی دهان را کاهش دهد.
• استفاده از محصولات دهان: محصولاتی مانند ژل‌ها و اسپری‌های مرطوب کننده دهان (موجود در داروخانه) می‌توانند خشکی دهان را تسکین دهند.
• اجتناب از عوامل تحریک‌کننده: اجتناب از مصرف موادی مانند الکل، قهوه و سیگار که می‌توانند خشکی دهان را تشدید کنند.
• استفاده از رطوبت‌دهنده‌های هوا: استفاده از رطوبت‌دهنده‌های هوا (مانند بخور) در فضاهای خشک و مصرف بیشتر سبزیجات تازه مانند هویچ و کرفس می‌تواند به رطوبت دهان کمک کند.
• دهانشویه: استفاده از دهانشویه ها می‌توانند برای مدیریت خشکی دهان مفید باشند.

درمان خانگی خشکی دهان:

زنجبیل: 

زنجبیل دارای خواص ضد التهابی و آنتی‌باکتریال است و می‌تواند به تسکین خشکی دهان کمک کند. برای استفاده از زنجبیل تازه می‌توانید تکه‌های کوچکی از زنجبیل را خرد کرده و آنها را به مدت چند دقیقه در دهان خود قرار دهید و بعد آن را ببلعید. این روش می‌تواند باعث تحریک تولید بزاق شود و خشکی دهان را تسکین دهد.

همچنین می‌توانید چای زنجبیل تهیه کنید. برای این منظور، تکه‌های ریز شده زنجبیل را در آب جوش قرار داده و آن را برای چند دقیقه بجوشانید. سپس می‌توانید چای زنجبیل را نوشیده یا آن را خنک کنید و به مدت روزانه چند بار مصرف کنید.

این روش می‌تواند به رطوبت دهان و کاهش خشکی آن کمک کند. از پودر زنجبیل خشک نیز می توانید استفاده کنید. یک قاشق چایخوری از پودر زنجبیل را به یک پیمانه آب جوش اضافه کنید و آن را مخلوط کنید. سپس بعد از خنک شدن، می‌توانید کمی عسل به آن اضافه کرده و مصرف کنید. 

آب آلوئه ورا:

آلوئه ورا دارای خواص التیام بخش و آرامش‌بخش است و می‌تواند به تسکین خشکی دهان کمک کند. برای استفاده می‌توانید ژل آلوئه ورا را مستقیماً روی لب‌ها و داخل دهان خود بمالید. ژل آلوئه ورا به طور طبیعی رطوبت کننده است و می‌تواند به کاهش خشکی دهان کمک کند.

همجنین می‌توانید آب آلوئه ورا را برای نوشیدن استفاده کنید. برای تهیه آب آلوئه ورا، می‌توانید یک قاشق چایخوری از ژل آلوئه ورا را در یک پیمانه آب مخلوط کنید و آن را مصرف کنید یا با آب آلوئه ورا دهان خود را آبکشی کنید. برای این منظور، یک قاشق چایخوری از ژل آلوئه ورا را به یک پیمانه آب اضافه کنید و آن را مخلوط کنید. سپس این محلول را در دهان خود نگه دارید و به آرامی آبکشی کنید.

چای سبز:

چای سبز به دلیل داشتن آنتی اکسیدان‌های قوی می‌تواند به رطوبت دهان کمک کند و خشکی را تسکین دهد. برای استفاده از چای سبز می‌توانید آن را طبق دستورالعمل معمولی آماده کنید و آن را نوشیده یا آن را خنک کنید و به مدت روزانه چند بار مصرف کنید و یا پس از خنک شدن، از آن برای آبکشی دهان استفاده کنید. 

آب پرتقال یا لیمو:

آب پرتقال یا لیمو حاوی ویتامین C و مواد مغذی دیگری است که می‌تواند به رطوبت دهان کمک کند. می‌توانید آب پرتقال یا لیمو طبیعی را بدون اضافه کردن شکر یا طعم دهنده‌ها بنوشید. همچنین می‌توانید با آن دهان خود را آبکشی کنید. برای این منظور، مقداری آب پرتقال یا لیمو را با آب مخلوط کنید تا محلولی رقیق بسازید. سپس این محلول را در دهان خود نگه دارید و به آرامی آبکشی کنید. 

رازیانه:

رازیانه دارای خواص ضد التهابی و رطوبت کننده است. می‌توانید یک قاشق چایخوری از بذر رازیانه را در یک لیوان آب جوشانده بریزید و آن را به مدت حدود 10 دقیقه خیس کنید. سپس این محلول را صاف کرده و آن را نوشیده یا آن را خنک کرده و برای آبکشی دهان استفاده کنید

همچنین می‌توانید روغن رازیانه را به صورت موضعی روی لثه‌ها و بافت دهان بمالید. روغن رازیانه می‌تواند به رطوبت دهان کمک کند و خشکی را تسکین دهد. قبل از استفاده از روغن رازیانه، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و از روش صحیح استفاده از آن مطلع شوید.

رزماری:

رزماری یک گیاه دارویی است که می‌تواند در درمان خشکی دهان مفید باشد. رزماری دارای خواص ضد التهابی، ضدعفونی کننده و رطوبت کننده است که می‌تواند به تسکین خشکی دهان کمک کند. برای استفاده از رزماری می‌توانید یک قاشق چایخوری از برگ‌های خشک رزماری را در یک لیوان آب جوشانده بریزید و آن را به مدت حدود 10 دقیقه خیس کنید

. سپس این محلول را صاف کرده و آن را نوشیده یا آن را خنک کرده و برای آبکشی دهان استفاده کنید. همچنین می‌توانید چند قطره از روغن رزماری را به صورت موضعی روی لثه‌ها و بافت دهان بمالید. 

روغن زیتون یا نارگیل:

هر دو روغن زیتون و روغن نارگیل دارای خواص مرطوب کننده و آنتی‌باکتریال هستند که می‌توانند خشکی را تسکین دهند. روغن زیتون را به صورت موضعی روی لثه‌ها و دهان خود استفاده کنید. چند قطره روغن زیتون را روی انگشت خود قرار دهید و به آرامی آن را بر روی لثه‌ها و دهان ماساژ دهید

. هر دو روغن زیتون و روغن نارگیل اغلب به عنوان مواد غذایی نیز استفاده می‌شوند و در بین روش‌های درمانی خانگی برای خشکی دهان محبوبیت دارند. 

ماست:

ماست دارای ویژگی‌های مرطوب کننده و ملایم است که می‌تواند به تسکین خشکی دهان کمک کند. می‌توانید ماست را همراه با غذا مصرف کنید یا به صورت مخلوط با مواد دیگر مانند میوه‌های تازه یا غلات مصرف کنید. 

جعفری:

جعفری دارای آهن و کلسیم است پس برگ‌های تازه جعفری را بشویید و به صورت تازه به سبزیجات، سالادها یا غذاهای دیگر اضافه کنید. جعفری تازه می‌تواند به رطوبت دهان کمک کند و خشکی را تسکین دهد. با استفاده از برگ‌های خشک جعفری، چای جعفری تهیه کنید. برگ‌های خشک جعفری را در آب جوش قرار داده و به مدت چند دقیقه دم کرده و مصرف کنید. 

مهم است بدانید که این روش‌ها ممکن است در برخی از افراد موثر نباشد یا در موارد خاص، مشکلات دیگری ایجاد کند. در صورتی که خشکی دهان شما مزمن یا شدید است، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا علت اصلی را تشخیص داده و راهنمایی‌های خاصی برای درمان و کنترل آن در شرایط شما ارائه دهد.

کمبود ویتامین و خشکی دهان:

کمبود ویتامین‌ها یکی از عواملی خشکی دهان است، اما خشکی دهان به طور مستقیم به یک ویتامین خاص نسبت داده نمی‌شود. به طور کلی، ویتامین‌ها و مواد مغذی زیر می‌توانند در حفظ سلامت دهان و کاهش خشکی دهان مفید باشند:

ویتامین C: ویتامین C به عنوان یک آنتی‌اکسیدان مهم عمل می‌کند و به حفظ سلامت بافت‌های دهان و ترشحات دهانی کمک می‌کند.

ویتامین B3 (نیاسین): ویتامین B3 نقش مهمی در حفظ سلامت دهان دارد و می‌تواند در کاهش خشکی دهان موثر باشد.

ویتامین B6: ویتامین B6 نیز برای سلامت دهان ضروری است و می‌تواند در کاهش خشکی دهان تأثیرگذار باشد.

ویتامین A: ویتامین A در حفظ سلامت بافت‌های دهان و ترشحات دهانی نقش دارد و ممکن است در کاهش خشکی دهان مفید باشد.

ویتامین D: ویتامین D نیز برای سلامت دهان و جلوگیری از خشکی دهان مهم است.

لازم به ذکر است که خشکی دهان می‌تواند به عوامل متعددی بستگی داشته باشد و علاوه بر مواد مغذی، عوامل دیگری مانند آب‌رسانی کافی، استفاده از داروهای خشک کننده دهان، بیماری‌هایی مانند دیابت، استفاده از سیگار و الکل و غیره نیز نقش مهمی در کاهش خشکی دهان دارند. بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا علت خشکی دهان شما را تشخیص دهد و راهکارهای مناسب را برای شما تعیین کند.

امیکرون و درمان خشکی دهان:

امیکرون، که یک نسخه جدید از ویروس کووید-۱۹ است، هنوز در حال بررسی و تحقیق است و اطلاعات دقیق در مورد آن هنوز کامل نیست. با این حال برای درمان خشکی دهان و گلو در هر نوع عفونت ویروسی، شامل امیکرون یا سایر ویروس‌ها، می‌توان به موارد زیر توجه کرد:

مراقبت از رطوبت دهان: مصرف مایعات و آب به میزان کافی می‌تواند در حفظ رطوبت دهان کمک کند. می‌توانید از آب، آب میوه‌ها، نوشیدنی‌های غیرالکلی و بدون قند، عسل و لیمو استفاده کنید.

استفاده از آب گرم و نمک: آب گرم با نمک می‌تواند به تسکین خشکی و التهابات گلو کمک کند. می‌توانید یک چهارم قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و با این محلول دهان را بشویید. این عمل را تا چند بار در روز تکرار کنید.

استفاده از بخور‌های طبیعی: استفاده از بخور‌های طبیعی مانند عصاره آلوئه‌ورا، عصاره زنجبیل، عصاره چای سبز و بخور آب می‌تواند در تسکین خشکی دهان و التهابات گلو مؤثر باشد.

استفاده از آب گل‌ها: شستشو با آب گل‌ها مانند آب گل رز، آب گل بهارنارنج و آب گل آلوئه‌ورا می‌تواند به تسکین خشکی دهان و التهابات گلو کمک کند.

استفاده از دهانشویه: برخی از دهانشویه ها حاوی مواد ضدعفونی کننده هستند و در تسکین خشکی دهان و آرامش گلو مفید می باشند. با این حال قبل از استفاده از آنها بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

راه‌های پیشگیری از خشکی دهان:

مصرف آب به میزان کافی: مطمئن شوید که مصرف آب به میزان کافی برای حفظ رطوبت دهانتان است. همچنین می‌توانید از آب میوه‌ها، نوشیدنی‌های غیرالکلی و بدون قند و عصاره‌های طبیعی مانند آب لیمو استفاده کنید.

اجتناب از مواد محرک: مصرف الکل، سیگار و محصولات تنباکویی می‌تواند به خشک شدن دهان شما منجر شود. بنابراین بهتر است از این مواد محرک اجتناب کنید.

استفاده از روش‌های بهداشت دهان: رعایت بهداشت دهان از جمله مسواک زدن حداقل دو بار در روز، استفاده از نخ دندان و دهانشویه به حفظ سلامت دهان و کاهش خشکی دهان کمک می‌کند.

تنفس از طریق بینی: تنفس از طریق بینی به جای تنفس از طریق دهان می‌تواند از خشک شدن دهان جلوگیری کند. تنفس از طریق دهان می‌تواند باعث تبخیر رطوبت دهان شود.

رطوبت دهی محیط: استفاده از بخور در منزل و محل کار می‌تواند به حفظ رطوبت دهان کمک کند.

مشاوره پزشک: اگر خشکی دهان شما مداوم است و با اقدامات خود درمان نمی‌شود، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است علت خشکی دهان شما مرتبط با عوامل پزشکی مانند داروها، بیماری‌های مزمن، عفونت‌ها و غیره باشد.

زخم گوشه لب چیست؛ علل و درمان