ترک خوردن دندان به معنای شکستگی بخشی از دندان است. این مشکل معمولاً در لبه های دندان و در نزدیکی خط لثه رخ میدهد. ترک خوردن دندان ممکن است به صورتی باشد که فقط بر روی لایه سطحی دندان باشد و ترمیم شود، یا به صورتی که به داخل دندان نفوذ کرده باشد و به عمق دندان رسیده باشد که نیاز به درمان جدیتر دارد. در صورت عدم درمان ترک دندان ممکن است باعث تشدید درد، عفونت، از دست رفتن دندان و یا نیاز به درمانهای جدیتر شود. لذا در صورت دیدن هر گونه علائم یا نشانههای ترک خوردن دندان بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا مشکل شما تشخیص داده شود و درمان مناسب صورت گیرد.
علل ترک دندان:
- ضربه یا صدمه: ضربه یا صدمه به دندان ممکن است باعث ترک خوردن آن شود. این اتفاق ممکن است در نتیجه ورزش، تصادف، سقوط یا تصادفات دیگری رخ دهد.
- خوردن غذای سخت: فشارهای مداوم بر روی دندان مانند خوردن مواد سخت باعث ترک خوردن دندان می شود.
- بیماری های دندان و لثه: بیماری های لثه و دندان مانند التهاب لثه می توانند باعث تضعیف دندان شوند و منجر به ترک خوردن آنها شوند.
- قرار گرفتن در معرض دمای بسیار بالا یا پایین: قرار گرفتن دندان در معرض دمای بسیار بالا یا پایین مانند مصرف غذاهای بسیار سرد یا گرم ممکن است باعث ترک خوردن آن شود.
انواع ترک دندان:
ترک خوردن دندان میتواند به صورت مختلفی رخ دهد و میتواند از نظر محل و عمق آن متفاوت باشد. در زیر انواع ترک دندان را بررسی خواهیم کرد:
- ترک های مویی(کریز لاین ها): این نوع ترک خوردن دندان در لایه بیرونی دندان رخ میدهد و معمولاً عمیق نیست و به صورت خطوط عمودی به رنگ سفید و زرد هستند. این نوع ترک ممکن است باعث حساسیت در دندان شود اما به طور کلی خطری برای سلامت دندان ندارد.
- ترک خوردن عمیق: این نوع ترک خوردن دندان در عمق دندان رخ میدهد و معمولاً باعث درد شدید و حساسیت میشود. این نوع ترک خوردن ممکن است نشانه یک عفونت دندانی باشد و بهتر است به سرعت به دندانپزشک مراجعه شود.
- ترک خوردن عمودی: این نوع ترک در جهت عمودی دندان رخ میدهد که باعث جدا شدن بخشی از دندان می شود.
- ترک خوردن حفرهای: این نوع ترک در نزدیکی حفره دندان رخ میدهد و ممکن است باعث شدید شدن درد دندان شود. در این نوع ترک خوردن عفونت ممکن است داخل دندان شود و بهتر است به سرعت به دندانپزشک مراجعه شود.
علائم ترک دندان:
علائم ترک خوردن دندان ممکن است به شکلهای مختلفی در دندانها وجود داشته باشد. در زیر چند علامت رایج ترک خوردن دندان را بررسی خواهیم کرد:
- درد: درد یکی از علائم رایج ترک خوردن دندان است. این درد معمولاً در ناحیه دندان خراب شده قرار دارد و ممکن است با فشار دادن یا خوردن غذا شدیدتر شود.
- حساسیت: حساسیت دندان به طعم شیرین، سرد و گرم میتواند نشانه ترک خوردن دندان باشد. این حساسیت ممکن است با فشار دادن به دندان بیشتر شود.
- خراشیدگی: در بعضی از موارد ترک خوردن دندان ممکن است باعث خراشیدگی و تغییر رنگ دندان شود. این مشکل معمولاً در لبه دندان و در نزدیکی خط ترک خورده رخ میدهد.
- تورم: ترک خوردن دندان ممکن است باعث تورم لثه و بافتهای نرم دور آن شود.
- بوی نامطبوع: ترک خوردن دندان ممکن است باعث بوی نامطبوعی در دهان شود.
- جدا شدن بخشی از دندان: در بعضی از موارد ترک خوردن دندان ممکن است باعث جدا شدن بخشی از دندان شود.
روش های درمان ترک دندان:
درمان ترک خوردن دندان بستگی به نوع و شدت ترک دندان، میزان آسیب وارده و علت آن دارد. در زیر چند روش درمان ترک خوردن دندان را بررسی خواهیم کرد:
- روکش دندان: اگر ترک خوردن دندان به شدت عمیق نباشد دندانپزشک ممکن است با استفاده از روکش دندان (دندان مصنوعی) دندان را ترمیم کند.
- ترمیم پرکردن: در بعضی از موارد دندانپزشک ممکن است با ترمیم پرکردن، ترک خوردن دندان را درمان کند. در این روش پرکردنی از مواد مختلف، مانند آمالگام، کامپوزیت و یا طلا، برای پر کردن ترک خوردن دندان استفاده میشود.
- روت کانال: در صورتی که ترک خوردن دندان به شدت عمیق باشد و باعث تشکیل التهاب داخلی دندان شده باشد دندانپزشک ممکن است با استفاده از روش روت کانال، عفونت را از داخل دندان پاک کند.
- جراحی: در بعضی از موارد ممکن است ترک خوردن دندان به شدت عمیق و باعث جدا شدن قسمتی از دندان شده باشد و نیاز به جراحی داشته باشد.
روش های تشخیص ترک دندان:
تشخیص ترک خوردن دندان معمولاً با انجام بررسیهای مشخص و آزمایشهای تصویربرداری توسط دندانپزشک انجام میشود. در زیر چند روش معمول برای تشخیص ترک دندان ذکر شده است:
بررسی دیداری: دندانپزشک ممکن است با استفاده از آینه و سنج دندان، ترک دندان را تشخیص دهد. در صورت عمیق نبودن ترک دندان ممکن است این روش به تنهایی کافی باشد.
دوشاخه: دوشاخه یک ابزار تشخیصی است که دندانپزشک ممکن است برای تشخیص ترک خوردن دندان استفاده کند. دوشاخه را بر روی دندان میگذارند و با فشار دادن به آن ترک دندان را شناسایی میکنند.
رادیوگرافی: در بعضی از موارد دندانپزشک ممکن است با استفاده از رادیوگرافی، تصویر فراصوتی دندان را بگیرد تا ترک دندان را تشخیص دهد. این روش به خصوص در تشخیص ترک دندانهای عمیق مفید است.
کامپیوتر تصویری: این روش مشابه رادیوگرافی است با این تفاوت که تصویر دندان با دقت بیشتری گرفته میشود و دندانپزشک میتواند تصویر را به صورت دقیقتری بررسی کند.
عمر دندان ترک خورده بعد از درمان:
عمر دندان ترک خورده پس از درمان بستگی به عمق و محل ترک، نوع دندان مبتلا، روش درمان و همچنین نوع موادی که برای درمان استفاده شدهاند دارد. در صورتی که ترک در قسمتی از دندانی باشد که فشارهای قوی روی آن نیستند و عمق ترک کم باشد درمان موفقیت آمیزتری خواهد داشت.
اگر ترک دندان با استفاده از روشهای درمانی مناسب و با استفاده از مواد با کیفیت و با تجربه دندانپزشک درمان شود، میتوان برای مدت زمان طولانیتری از آن استفاده شود. با این حال در برخی موارد دندان ممکن است پس از درمان، احتیاج به تعویض داشته باشد.
برای افزایش عمر دندان پس از درمان ترک باید به بهداشت دهان خود توجه کنید و منظم به دندانپزشک مراجعه کنید تا از دندانهای خود مراقبت کنید. همچنین استفاده از محافظ دندان و رعایت نکاتی مانند خوردن غذاهای سخت و خشک با دقت و استفاده از دندان مصنوعی در صورت نیاز، کمک میکند تا دندانهای شما در برابر ترک خوردن مقاومت بیشتری پیدا کنند.
هزینه درمان ترک دندان:
هزینه درمان ترک دندان بستگی به عمق و شدت ترک، نوع دندان مبتلا، محل ترک و همچنین قیمتهای دندانپزشکان در منطقه مختلف دارد. درمان ترک خوردن دندان ممکن است شامل پر کردن دندان با موادی مانند رزین کامپوزیتی یا طلا، ترمیم دندان با کرون یا ایمپلنت، یا در موارد جدیتر ریشه کشی و درمان عفونت باشد.برای دانستن دقیق هزینه درمان بهتر است با دندانپزشک خود مشاوره کنید و به او بگویید که به چه نوع درمانی نیاز دارید.