پست و کور دندان چیست و کاربرد آن

پست و کور یا پین و روکش (Post and core) از روش‌های ترمیمی دندان است. زمانی که قسمت بیشتر تاج دندان پس از عصب کشی از بین رفته باشد از روکشی با نام پست و کور استفاده می گردد. 

پست و کور دندان چیست:

پست و کور یکی از روش‌های ترمیمی دندان است که برای ترمیم دندان‌هایی که بخش قابل توجهی از بافت داخلی آنها از دست رفته و نیاز به پشتیبانی دارد استفاده می‌شود. در این روش ابتدا یک پست یا پین به شکل استوانه‌ای داخل ریشه دندان قرار داده می‌شود و سپس یک روکش به شکل دندان مصنوعی بر روی پست قرار می‌گیرد.

پست و کور معمولاً برای دندان‌هایی استفاده می‌شود که دارای پرشدگی های بزرگی هستند و به دلیل از دست رفتن بافت داخلی دندان نمی‌توان از روش‌های ترمیمی ساده مانند پر کردن بافت یا انجام ترمیم دندان با براکت استفاده کرد. با استفاده از پست و کور، دندان قادر به تحمل فشار و ایجاد پشتیبانی برای ترمیم‌های دیگر خواهد بود.

مراحل انجام پست و کور:

1. آماده‌سازی دندان: در این مرحله دندان برای قرارگیری پست و کور آماده می‌شود. ابتدا پرشدگی های قدیمی دندان برداشته می‌شوند سپس ریشه دندان با استفاده از برش‌های کوچکی که به شکل قلم از آنها استفاده می‌شود، آماده محل قرارگیری پست می‌گردد.
2. قرار دادن پست: پس از آماده‌سازی دندان، یک پست یا پین به شکل استوانه‌ای داخل ریشه دندان قرار داده می‌شود. پست باید به اندازه کافی بلند باشد تا بتوان روکش را بر روی آن قرار داد.
3. پر کردن فضای پست: پس از قرار دادن  پست در ریشه دندان، فضایی که پست در آن قرار دارد با ماده‌ای مانند کامپوزیت پر می‌شود تا پست به شکل دقیقی در ریشه دندان ثابت شود و حرکت نکند.
4. قرار دادن روکش: پس از پر کردن فضای پست، یک روکش به شکل دندان مصنوعی بر روی پست قرار می‌گیرد. روکش معمولاً با استفاده از کامپوزیت یا پورسلین و به شکل دندان اصلی شما ساخته می‌شود.
5. تنظیم روکش: پس از قرار دادن روکش دندان‌پزشک به کمک ابزارهای خاص روکش را به شکل دقیقی تنظیم می‌کند و آن را با دندان‌های اطراف هماهنگ می‌کند.
6. پایان کار: در نهایت پس از تنظیم روکش، دندان‌ها به شکل دقیقی از سایر دندان‌ها و فضاهای خالی‌ هماهنگ می‌شوند و پایان کار اعلام می‌شود.

با این حال استفاده از پست و کور نیازمند دقت و تخصص دندان‌پزشک است و در صورت عدم توانایی دندان‌پزشک در انجام این روش ممکن است به جای بهبود دندان باعث تضعیف و خرابی بیشتر آن شود. همچنین بسته به شرایط دندان ممکن است به جای پست و کور، روش‌های دیگری مانند ترمیم با براکت (Bracket) یا کرون (Crown) مناسب‌تر باشند. بنابراین برای ترمیم دندان بهتر است با دندان‌پزشک خود مشورت کنید و روش مناسب برای دندان خود را تعیین کنید.

مزایای پست و کور:

• پشتیبانی از دندان: پست و کور به عنوان یک پشتیبان برای دندان استفاده می‌شود. با استفاده از پست و کور، دندان ترمیم شده پشتیبانی بیشتر و در برابر شکستن مقاومت بالایی خواهد داشت.
• استحکام دندان‌ها: استفاده از پست و کور باعث افزایش استحکام دندان‌ها می‌شود. در واقع پست و کور به عنوان یک اتصال قوی میان دندان ترمیم شده و بافت دندان سالم استفاده می‌شود.
• بهبود ظاهر دندان‌ها: پست و کور به عنوان یک روش ترمیم دندان در بهبود ظاهر دندان‌ها نقش بسیار مهمی دارد. در واقع پست و کور باعث می‌شود تا دندان ترمیم شده به شکل ظاهری مشابه دندان سالم باشد و احساس طبیعی را به بیماران بازگرداند.
• راحتی در بلعیدن و جویدن: با استفاده از پست و کور بیماران می‌توانند راحتی بیشتری در بلعیدن و جویدن غذا داشته باشند. که به دلیل بهبود استحکام دندان‌ها و ایجاد پشتیبانی بیشتر برای دندان ترمیم شده است.
• ماندگاری بیشتر: پست و کور به عنوان یک روش ترمیم ماندگاری بیشتری نسبت به روش‌های دیگر دارد. با استفاده از پست و کور دندان ترمیم شده می‌تواند به مدت طولانی‌تری خدمت کند و نیاز به ترمیم دوباره نداشته باشد.

بنابراین استفاده از پست و کور به عنوان یک روش ترمیم دندان مزایای بسیاری دارد که بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی بیمار ایجاد می‌کند. البته باید توجه داشت که استفاده از پست و کور نیز با معایبی همراه است که باید در نظر گرفته شوند و قبل از تصمیم‌گیری برای ترمیم دندان بهتر است با دندان‌پزشک خود مشورت کنید.

معایب پست و کور:

• خطر شکستگی دندان: یکی از معایب استفاده از پست و کور خطر شکستگی دندان است. با وجود اینکه پست و کور به دندان پشتیبانی می‌دهد اما در صورتی که پست و کور بلند و ضعیف باشد ممکن است دندان شکسته شود.
• نیاز به انجام ترمیم‌های بیشتر: استفاده از پست و کور نیازمند انجام ترمیم‌های بیشتری نسبت به روش‌های ساده‌تر است. این در حالتی است که پست و کور قابل استفاده باشد و برای ترمیم دندان باید از این روش استفاده شود.
• خطر عفونت: همانند ترمیم های دیگری که در دندان انجام می‌شود استفاده از پست و کور نیز ممکن است باعث بروز عفونت در دندان شود. برای پیشگیری از این مشکل باید به دندان‌های ترمیم‌شده با پست و کور بیشتر توجه شود و پیش از بروز مشکل به دندان‌پزشک مراجعه شود.
• هزینه بالا: استفاده از پست و کور برای ترمیم دندان نیازمند تخصص و تجهیزات خاصی است و هزینه بالایی دارد. در برخی موارد روش‌های دیگری مانند پر کردن بافت دندان با کامپوزیت روشی بسیار ساده‌تر و کم هزینه‌تر هستند.
• نیاز به زمان بیشتر: ترمیم دندان با پست و کور نیازمند زمان بیشتری نسبت به روش‌های ساده‌تر است. که به دلیل نیاز به قرار دادن پست و کور در دندان و تنظیم روکش بر روی آن است.

انواع پست و کور:

• پست و کور فولادی (Metal Post and Core):

پست و کور فولادی دارای پایه های پایداری برای ترمیم دندان‌های شکسته، ترک خورده و یا دچار تخریب شده است. این نوع پست و کور از جنس فولاد بوده و دارای قدرت پایداری بالا و ماندگاری درازمدت است و به دلیل مقاومت بالای آن در برابر فشار و کشیدگی برای دندان‌های بزرگ و سنگین تر مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین این پست و کور به دلیل مقاومت بالای ساختاری آن در برابر فرسایش و آسیب‌های دیگر نیز مقاوم است.

• پست و کور فیبر نوری (Fiber Post and Core):

پست و کور فیبر نوری از جنس مواد کامپوزیتی فیبر نوری است که به دندان ترمیم شده متصل می‌شود. این نوع پست و کور دارای مقاومتی بالا در برابر فشار و تحمل بار است و به دلیل ویژگی های فیبری آن، بافت دندان را نیز تقویت می‌کند. پست و کور فیبر نوری برای ترمیم دندان‌های کوچکتر و سبک‌تر مناسب است و همچنین به دلیل وزن سبک و انعطاف پذیری آن، این نوع پست و کور برای دندان‌های استخوانی نیز مناسب است.

• پست و کور کامپوزیتی (Composite Post and Core):

پست و کور کامپوزیتی از جنس مواد کامپوزیتی است که برای ترمیم دندان‌های شکسته، ترک خورده و یا دچار تخریب شده استفاده می‌شود. این نوع پست و کور دارای مقاومت بالا در برابر فشار و تحمل بار است و بافت دندان را نیز تقویت می‌کند. پست و کور کامپوزیتی برای ترمیم دندان‌های بزرگتر و سنگین‌تر مناسب نیست و بیشتر برای ترمیم دندان‌های کوچکتر و خفیف‌تر استفاده می‌شود. این نوع پست و کور به دلیل وزن سبک و انعطاف پذیری آن برای دندان‌های استخوانی مناسب است.

• پست و کور کامپوزیتی فیبری (Fiber Reinforced Composite Post and Core):

این نوع پست و کور از جنس مواد کامپوزیتی فیبری است و دارای مقاومت بالا در برابر فشار و تحمل بار است و بافت دندان را نیز تقویت می‌کند. پست و کور کامپوزیتی فیبری با داشتن ویژگی‌های فیبری مانند انعطاف پذیری و مقاومت بالا در برابر فرسایش برای ترمیم دندان‌های بزرگتر و سنگین‌تر مناسب است.

• پست و کور کامپوزیتی انعطاف پذیر (Flexible Composite Post and Core):

پست و کور کامپوزیتی انعطاف پذیر از مواد کامپوزیتی تشکیل شده است که به دندان ترمیم شده متصل می‌شود. این نوع پست و کور دارای ویژگی انعطاف پذیری بالا است و با دندان ترمیم شده تنظیم می‌شود. برای دندان‌هایی که به دلیل شکستگی، ترک خوردن یا تخریب شدن به شکل نامتقارن شده‌اند، پست و کور کامپوزیتی انعطاف پذیر انتخاب مناسبی است.

• پست و کور سرامیکی (Ceramic Post and Core):

این نوع پست و کور از کامپوزیت سرامیکی ساخته شده است و دارای ویژگی‌های زیبایی و طبیعی است که برای دندان‌های قابل مشاهده مانند دندان‌های جلویی مناسب است. پست و کور سرامیکی دارای مقاومت بالا در برابر فشار و تحمل بار است و همچنین بافت دندان را نیز تقویت می‌کند.

پست و کور پیش ساخته:

پست و کور پیش‌ساخته (Prefabricated Post and Core) یکی از روش‌های ترمیم دندان است که در آن از پست و کوری استفاده می‌شود که در کارخانه‌ها تولید شده‌اند و در اندازه‌ها و اشکال مختلفی در دسترس هستند. این نوع پست و کور در مقایسه با پست و کور سفارشی زمان ترمیم کوتاه‌تری دارد و همچنین هزینه کمتری برای بیمار به همراه دارد.

پست و کور پیش‌ساخته از مواد مختلفی مانند فلز، فیبر نوری، کامپوزیت و سرامیک ساخته می‌شود. این پست و کورها دارای اندازه‌ها و شکل‌های مختلفی هستند که برای ترمیم دندان‌های مختلف استفاده می‌شوند.

برای استفاده از پست و کور پیش‌ساخته ابتدا ریشه دندان باید به شکلی آماده شود که پست و کور به درستی در آن قرار گیرد. سپس پست و کور به داخل ریشه دندان قرار داده می‌شود و با استفاده از یک کور به دندان پوشش داده می‌شود. پس از اعمال پست و کور، دندان با استفاده از روش‌های دیگری مانند ترمیم کامپوزیتی، کرایوتراپی یا ترمیم تاجی تکمیل می‌شود.

مزایای استفاده از پست و کور پیش‌ساخته عبارتند از:

• زمان ترمیم کوتاه‌تر نسبت به پست و کور سفارشی 
• کاهش هزینه برای بیمار
• استفاده آسان تر برای دندانپزشک
• انتخاب گسترده‌تری از اندازه‌ها و شکل‌ها
• تقلیل احتمال خطا در ساخت پست و کور

با این حال برای استفاده از پست و کور پیش‌ساخته نیاز به داشتن ریشه دندان مناسب با اندازه و شکل پست و کور است. اگر ریشه دندان به شکلی نباشد که پست و کور به درستی قرار بگیرد، نیاز به استفاده از پست و کور سفارشی و یا روش‌های دیگری برای ترمیم دندان خواهد بود.

پست و کور سفارشی:

پست و کور سفارشی (Custom Post and Core) یکی از روش‌های ترمیم دندان است که در آن پست و کوری ساخته می‌شود که با شکل و اندازه ریشه دندان بیمار سازگار است. این روش با دقت بیشتری نسبت به پست و کور پیش‌ساخته تهیه می‌شود. از این روش برای ترمیم دندان‌هایی که ریشه آن‌ها به شکل و اندازه خاصی نیاز دارد استفاده می‌شود.

برای استفاده از پست و کور سفارشی ابتدا ریشه دندان باید به شکلی آماده شود که پست و کور به درستی در آن قرار گیرد. سپس با توجه به شکل و اندازه ریشه دندان پست و کوری ساخته می‌شود که با دقت بیشتری نسبت به پست و کور پیش‌ساخته تهیه می‌شود. پس از ساخت، پست و کور داخل ریشه دندان قرار داده می‌شود و با استفاده از یک کور به دندان پوشش داده می‌شود. پس از اعمال پست و کور دندان با استفاده از روش‌های دیگری مانند ترمیم کامپوزیتی، کرایوتراپی یا ترمیم تاجی تکمیل می‌شود.

مزایای استفاده از پست و کور سفارشی عبارتند از:

• سازگاری بهتر با شکل و اندازه ریشه دندان بیمار
• کاهش احتمال خطا در ساخت پست و کور
• بهبود کیفیت ترمیم دندان
• قابلیت استفاده در ترمیم دندان‌هایی که در پست و کور پیش‌ساخته قابل استفاده نیستند.

ساختار پست و کور به چه شکل است:

پست و کور شامل دو قسمت است:  

پست، قسمتی از ترمیم دندان است که داخل ریشه دندان قرار می‌گیرد. پست‌ها معمولا از مواد مختلفی مانند فلز، فیبر نوری، کامپوزیت و سرامیک ساخته می‌شوند. این پست‌ها دارای اندازه‌ها و شکل‌های مختلفی هستند که برای ترمیم دندان‌های مختلف استفاده می‌شوند. پست‌ها معمولا به شکل استوانه ای یا مخروطی هستند و در بخش پایینی خود دارای شیارهایی هستند که برای گرفتن چسبندگی به ماده ترمیمی استفاده می‌شوند. همچنین برای افزایش چسبندگی پست به ماده ترمیمی بر روی پست طرح‌هایی ایجاد می‌شود.

کور، قسمتی از ترمیم دندان است که به دندان پوشش می‌دهد و بر روی پست قرار می‌گیرد. کورها نیز از مواد مختلفی مانند فلز، سرامیک و کامپوزیت ساخته می‌شوند. کورها نیز دارای شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی هستند که برای ترمیم دندان‌های مختلف استفاده می‌شوند. کورها معمولا به شکل یک کاپ روی پست قرار می‌گیرند و با استفاده از چسب دندانی به دندان پوشش داده می‌شوند. به دلیل اینکه کور باید به شکلی باشد که به درستی روی پست قرار بگیرد و جایگزینی مناسب برای ساختار دندان باشد باید با دقت بیشتری ساخته شود.

میزان ماندگاری پست و کور:

ماندگاری پست و کور به عوامل مختلفی مانند نوع ماده‌ای که برای ساخت پست و کور استفاده شده، مهارت و تجربه دندانپزشک، شرایط دهان و بهداشت دندان و همچنین مراقبت‌های بعد از ترمیم بستگی دارد.

معمولا پست و کورهایی که از مواد با کیفیت بالا ساخته شده‌اند و با دقت بالایی توسط دندانپزشک قرار داده شوند ماندگاری بیشتری دارند. پست و کورهایی که از موادی مانند فیبر نوری ساخته شده‌اند دارای ماندگاری بالاتری هستند زیرا ماده‌ی فیبر نوری به رنگ دهان نزدیک است و از خوردگی کمتری برخوردار است.

همچنین مراقبت‌های بعد از ترمیم نیز می‌تواند برای ماندگاری پست و کور تاثیر داشته باشد. بهتر است بیماران پس از ترمیم دندان از خوردن غذاهای سفت و سخت و همچنین استفاده از دهانشویه‌های حاوی الکل خودداری کنند. همچنین بهتر است بیماران به صورت دوره‌ای به مطب دندانپزشک خود مراجعه کنند تا وضعیت پست و کور و ترمیم دندان‌های خود را بررسی کنند و از این طریق ماندگاری پست و کور و ترمیم دندان‌های خود را بهبود بخشند.

پست و کور بهتر است یا ایمپلنت دندان:

انتخاب میان پست و کور و ایمپلنت دندان بستگی به شرایط و وضعیت دندان و فک بیمار دارد و بهتر است توسط دندانپزشک تعیین شود.

پست و کور دندان بیشتر برای ترمیم دندان‌هایی استفاده می‌شوند که بخشی از ریشه آن‌ها سالم است. در این روش پست داخل ریشه دندان قرار داده شده و سپس کور بر روی پست قرار گرفته و به دندان پوشش داده می‌شود. استفاده از پست و کور برای ترمیم دندان‌ها به دلیل هزینه کمتر و زمان درمان کوتاه‌تر معمولاً ترجیح داده می‌شود.

اما در صورتی که بخشی از ریشه دندان نیز دچار مشکل شده باشد یا دندان نامناسب باشد بهتر است از ایمپلنت دندان استفاده کرد. در این روش یک پیچ و مهره فلزی به عنوان ریشه جایگزین دندان فراهم می‌شود و سپس بر روی آن یک دندان مصنوعی ایجاد می‌شود. ایمپلنت دندان بیشتر برای ترمیم دندان‌هایی استفاده می‌شود که بخشی از ریشه آن‌ها نیز مشکل دارد یا به علل دیگر همچون تصادفات و بیماری‌های دندانی، دندان کاملا از دست رفته‌است.

در هر صورت برای انتخاب بهترین روش برای ترمیم دندان بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید و در مورد مزایا و معایب هر یک از روش‌ها، هزینه‌های مربوطه و نحوه پرداخت، مراقبت‌های بعد از درمان و موارد دیگر صحبت کنید.

ایمپلنت دندان و کاربرد آن

جنس پست و کور:

جنس پست و کور متنوع و بسته به نوع مصالح استفاده شده برای ساخت آنها متفاوت است. یکی از مواد شایع برای ساخت پست و کور دندان فلزاتی مانند آلیاژهای طلا، نقره و آلومینیوم هستند. اما امروزه اکثر پست و کورهای دندان از مصالح کامپوزیتی (composite) ساخته شده اند که شامل موادی مانند رزین‌های آکریلیک، سیلیکون و کربنات کلسیم هستند.

در چه صورتی پس از عصب کشی نیاز به استفاده از پست و کور برای ترمیم دندان است:

عصب کشی دندان در مواردی که باعث آسیب به بافت عصبی دندان می‌شود، نیاز به انجام پست و کور است. پس از عصب کشی، بخش عمده‌ای از بافت داخلی دندان به همراه عصب و عروق حذف می‌شود و درنتیجه دندان ضعیف و شکننده می‌شود.

با توجه به اینکه بخش بالایی دندان پس از عصب کشی ضعیف شده است برای تقویت آن و پشتیبانی از ترمیم نیاز به استفاده از پست و کور دندان وجود دارد. پست دندان به عنوان یک ستون استوانه‌ای در داخل ریشه دندان قرار گرفته و با چسبندگی به دیوارهای ریشه ثابت می‌شود. سپس کور دندان بر روی بخش بالایی دندان قرار گرفته و با پست دندان و ترمیم آن بهمراه استفاده از ماده‌ای خاص به دندان چسبیده می‌شود. این فرایند بهبود عملکرد دندان و افزایش ماندگاری ترمیم دندان را به دنبال دارد.

بنابراین در مواردی که دندان عصب کشی شده است و بخش بالایی آن ضعیف شده است پست و کور برای تقویت و ترمیم دندان استفاده می‌شود.

فیشور سیلانت چیست و چه کاربردی دارد